Sáng kiến kinh nghiệm Sử dụng phương pháp trực quan kết hợp sơ đồ hóa trong giảng dạy Tin học 12

 SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO HÀ NỘI
 --------
 Mã SKKN
 ..
 §ề tài: "SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP TRỰC QUAN
KẾT HỢP SƠ ĐỒ HOÁ TRONG GIẢNG DẠY TIN HỌC 12"
 Lĩnh vực: Tin học.
 Năm học: 2014 – 2015 Sử dụng phương pháp trực quan kết hợp sơ đồ hóa trong giảng dạy tin học 12.
 II- QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
 KHẢO SÁT THỰC TẾ
 Trong quá trình khảo sát thực tế tôi thấy tình trạng dạy và học có những vấn đề 
sau:
 1- Tình trạng thực tế khi chưa thực hiện.
 Trong quá trình giảng dạy môn tin khối 12, tôi thấy khó giảng, và phải rất vất vả 
mới có thể chuyển tải được hết lượng kiến thức của bài học đến với các em trong 
thời lượng quy định của bài học, còn học sinh cảm thấy khó hiểu, khó nhớ được bài 
giảng trên lớp.
 2-Số liệu điều tra trước khi thực hiện
 Lớp SÜ sè Lo¹i giái Lo¹i kh¸ Lo¹i TB Lo¹i yÕu
 9-10 7 - 8 5 -6 1 -4
 12A1 49 10 34 5 0
 12A2 50 8 32 10 0
 12A3 49 8 35 6 0
 12A4 50 9 33 8 0
 12A5 50 7 25 16 2
 12A6 45 2 30 12 1
 12A7 49 5 30 13 1
 12A8 48 5 25 17 1
 12A9 38 3 14 18 3
 12A10 38 3 14 19 2
 12A11 40 3 15 21 3
 12A12 40 4 16 18 2
 12A13 36 3 15 17 1
 3. Các biện pháp thực hiện
 - Sö dông ®å dïng trùc quan vµ ph­¬ng ph¸p s¬ ®å ho¸ thùc chÊt lµ sö dông ®å 
dïng thùc tÕ ®Ó c¸c em trùc tiÕp nhËn biÕt hoÆc m« pháng c¸c kh¸i niÖm, ®Ó hÖ 
thèng kiÕn thøc thµnh d¹ng s¬ ®å. Ph­¬ng ph¸p nµy sÏ gióp ta tËp hîp ®­îc c¸c néi 
 2/27 Sử dụng phương pháp trực quan kết hợp sơ đồ hóa trong giảng dạy tin học 12.
VÝ dô 1: 
 Tiết 10 
 BÀI 4: CẤU TRÚC BẢNG
1. Mục tiêu của bài học là:
 • Biết được khi xây dựng cấu trúc bảng phải ở chế độ thiết kế.
 • Hiểu và vận dụng được các kiểu dữ liệu khi khai báo các trường của bảng.
 • Vận dụng được các thao tác tạo và chỉnh sửa cấu trúc bảng
 • Biết chỉ định khoá chính của bảng
 • Làm được các bài tập
 Ở bµi häc nµy t«i ®· sö dông nh÷ng h×nh ¶nh trùc quan vµ x©y dùng s¬ ®å ho¸ 
kiÕn thøc thÓ hiÖn c¸c b­íc t¹o b¶ng nh­ sau:
 C1: Nháy đúp
 C2: chọn nút lệnh New, rồi 
 nháy đúp Design View
 H×nh 1: T¹o b¶ng trong trong chÕ ®é thiÕt kÕ
 4/27 Sử dụng phương pháp trực quan kết hợp sơ đồ hóa trong giảng dạy tin học 12.
Thay đổi tính chất của một trường
B1: nháy chuột vào 
dòng định nghĩa trường.
B2: Thực hiện các thay 
đổi cần thiết trong phần 
Field Properties
 H×nh 4 Thay ®æi tÝnh chÊt cña mét tr­êng
 • Chỉ định khóa chính:
 Các bước thực hiện:
 B1: chọn trường làm 
 khóa chính.
 B2: nháy nút lệnh 
 hoặc chọn lệnh Edit 
 Primary Key
 H×nh 5: ChØ ®Þnh kho¸ chÝnh
 6/27 Sử dụng phương pháp trực quan kết hợp sơ đồ hóa trong giảng dạy tin học 12.
 T¹o cÊu tróc b¶ng
Thao t¸c: Chän ®èi t­îng TABLE
 Cách 1: Nháy đúp Create table in Design view.
 Cách 2: Nháy nút lệnh , rồi nháy đúp Design View.
 Tªn tr­êng: Gõ tên trường vào cột Field Name
 Chọn kiểu dữ liệu 
 Thao t¸c:
 Nháy chuột vào mũi tên xuống ở bên phải ô thuộc cột Data Type của một 
trường rồi chọn một kiểu trong danh sách mở ra gåm mét trong c¸c kiÓu d÷ liÖu:
 Kiểu dữ liệu Mô tả
 Text Dữ liệu kiểu văn bản gồm các kí tự
 Number Dữ liệu kiểu số
 Date/Time Dữ liệu kiểu ngày / giờ
 Currency Dữ liệu kiểu tiền tệ
 Dữ liệu kiểu số đếm, tăng tự động cho bản ghi 
 AutoNumber
 mới và thường có bước tăng là 1
 Yes/No Dữ liệu kiểu Boolean (hay Lôgic)
 Memo Dữ liệu kiểu văn bản
 M« t¶ tr­êng
 Mô tả nội dung trường trong cột Description (không nhất thiết phải có)
 8/27 Sử dụng phương pháp trực quan kết hợp sơ đồ hóa trong giảng dạy tin học 12.
VÝ dô 2: 
 TiÕt 16 §6. BIỂU MẪU
1. Mục tiêu cña bµi häc lµ gióp häc sinh:
 • Hiểu khái niệm biểu mẫu, công dụng của biểu mẫu;
 • Biết các chế độ làm việc với biểu mẫu: chế độ trang dữ liệu, chế độ thiết kế, 
 chế độ biểu mẫu;
 • Biết cách tạo biểu mẫu đơn giản và dùng chế độ thiết kế để chỉnh sửa cấu 
 trúc biểu mẫu;
 • Biết sử dụng biểu mẫu để nhập và chỉnh sửa dữ liệu;
 §Ó thùc hiÖn ®­îc c¸c yªu cÇu môc tiªu cña bµi häc t«i ®· sö dông c¸c h×nh 
 ¶nh trùc quan sau:
 .
 2- Tạo biểu mẫu mới:
 Để làm việc với biểu mẫu, trong CSDL ta chọn đối tượng Forms
 C1: tạo Form ở chế 
 độ tự thiết kế
 C2: tạo Form bằng 
 cách dùng thuật sĩ
 H×nh 1: cửa sổ tạo biểu mẫu
 10/27 Sử dụng phương pháp trực quan kết hợp sơ đồ hóa trong giảng dạy tin học 12.
 §Ó h×nh thµnh s¬ ®å t«i ®· h­íng c¸c nhãm tr¶ lêi nh÷ng c©u hái sau:
 Nhãm 1: Quan s¸t vµo h×nh 1 Cã nh÷ng c¸ch nµo ®Ó t¹o biÓu mÉu? ĐÓ t¹o biÔu mÉu 
trong chÕ ®é thiÕt kÕ ta thùc hiÖn nh­ thÕ nµo?
 Nhãm 2: Quan s¸t vµo h×nh 2: Hãy cho biết ®Ó t¹o biÓu mÉu trong chÕ ®é thiÕt kÕ 
ph¶i thùc hiÖn nh÷ng thao t¸c nµo trong h×nh 2?
 Nhãm 3: Quan s¸t vµo h×nh 3: Hãy cho biết ®Ó t¹o ®­îc biÓu mÉu trong chÕ ®é thiÕt 
kÕ gåm nh÷ng b­íc nµo?
 Sau khi các nhóm thảo luận và trình bày nhiệm vụ được giao tôi hướng dẫn các em 
hình thành sơ đồ để củng cố lại những kiến thức cơ bản vÒ c¸c b­íc t¹o biÓu mÉu
 T¹o biÓu mÉu sö dông thuËt sÜ:
 Thao t¸c: Chän ®èi t­îng Forms
 - Nháy đúp vào Create form by using wizard để dùng thuật sĩ.
 Trong hộp thoại Form Wizard (h. 2):
 - Chọn bảng (hoặc mẫu hỏi) từ ô Tables/Queries;
 - Chọn các trường đưa vào mẫu hỏi từ ô Available Fiels;
 Thao t¸c: Nháy nút để chuyển tất cả các trường từ hộp danh sách Available 
 Fields: sang hộp danh sách Selected Fields: (hoặc chọn từng trường cần đưa vào 
 biểu mẫu rồi nháy nút 
 - Nháy Next để tiếp tục.
 Bè trÝ biÓu mÉu
 - Chän c¸ch bè trÝ biÓu mÉu: 
 12/27 Sử dụng phương pháp trực quan kết hợp sơ đồ hóa trong giảng dạy tin học 12.
VÝ dô 3: 
 TiÕt 23 §8. TRUY VẤN DỮ LIỆU
1. Mục tiêu của bài học
a) Về kiến thức: 
 • Hiểu khái niệm mẫu hỏi. Biết vận dụng một số hàm và phép toán tạo ra các 
 biểu thức số học, biểu thức điều kiện và biểu thức lôgic để xây dựng mẫu hỏi.
 b) Về kĩ năng:
 • Biết các bước chính để tạo một mẫu hỏi.
 • Biết sử dụng hai chế độ: chế độ thiết kế và chế độ trang dữ liệu. Nắm vững 
 cách tạo mẫu hỏi mới trong chế độ thiết kế.
Ở bµi häc nµy t«i ®· sö dông c¸c h×nh ¶nh trùc quan sau:
 1,Click 
 chọn
 2,Tạo mẫu hỏi mới 
 bằng cách tự thiết kế 
 3,Tạo mẫu hỏi 
 mới bằng cách 
 dùng thuật sĩ 
 H×nh 1: Cöa sæ t¹o mÉu hái
 14/27 Sử dụng phương pháp trực quan kết hợp sơ đồ hóa trong giảng dạy tin học 12.
 1,Lần lượt nháy đúp vào các 
 trường từ dữ liệu nguồn đưa vào 
 mẫu hỏi
 Các trường từ dữ liệu nguồn đã 
 được đưa vào mẫu hỏi
 H×nh 4: Chän tr­ờng ®Ó ®­a vµo mÉu hái
 Khai báo tên các trường được chọn. Các trường sẽ có mặt 
 trong mẫu hỏi hoặc các trường chỉ dùng để lọc, sắp xếp, 
 kiểm tra giá trị.
 Tên bảng hoặc mẫu hỏi chứa trường tương ứng
 Xác định các trường cần sắp xếp
 Click chọn để xác định các trường xuất hiện trong mẫu 
 hỏi
 Mô tả điều kiện để chọn các bản ghi đưa vào mẫu hỏi. 
 Các điều kiện được viết dưới dạng locic
 H×nh 5: T¹o mÉu hái trong chÕ ®é thiÕt kÕ
 16/27 Sử dụng phương pháp trực quan kết hợp sơ đồ hóa trong giảng dạy tin học 12.
Trong đó :
+ Field : Khai báo tên các trường được chọn. Đó là các trường sẽ có mặt trong bộ 
bản ghi cần tạo ra, các trường dùng để lọc, sắp xếp, kiểm tra giá trị và thực hiện các 
phép tính hoặc tạo ra một trường tính toán mới.
+ Table : Tên các bảng chứa trường tương ứng.
+ Sort : Các ô chỉ ra có cần sắp xếp theo trường tương ứng không.
+ Show : Cho biết trường tương ứng có xuất hiện trong mẫu hỏi không.
+ Criteria : Mô tả điều kiện để chọn các bản ghi đưa vào mẫu hỏi. Các điều kiện 
được viết dưới dạng các biểu thức.
 Thùc hiÖn m·u hái
Thao t¸c:
C¸ch 1: NhÊn chuét vµo biÓu t­îng (Run) trªn thanh c«ng cô.
C¸ch 2: Vµo Table chän Run.
L­u mÉu hái
Thao t¸c:
 1. Chọn lệnh File Save hoặc nháy nút lệnh ; 
 2. Gõ tên bảng vào ô Query name trong hộp thoại Save As; 
 3. Nháy nút OK hoặc nhấn phím Enter. 
 18/27 Sử dụng phương pháp trực quan kết hợp sơ đồ hóa trong giảng dạy tin học 12.
 Máy chủ
 Máy khách
 Các yêu 
 cầu về 
 dữ liệu Mạng
 g
 Dữ liệu được chọn 
 gửi về máy khách
 • Bộ phận cung cấp tài nguyên.
 • Bộ phận yêu cầu tài nguyên
 H×nh 2 Hệ cơ sở dữ liệu khách – chủ
 Mạng truyền 
 thông
 H×nh 3 HÖ CSDL Ph©n t¸n
 §Ó h×nh thµnh s¬ ®å t«i ®· h­íng dÉn c¸c nhãm tr¶ lêi nh÷ng c©u hái sau:
 Nhãm 1 Quan s¸t vµo h×nh 2: Hãy cho biết hệ CSDL trung tâm là gì? Ưu 
nhược điểm của hệ CSDL khách chủ
 Nhãm 2 Quan s¸t vµo h×nh 3: Hãy cho biết trong hệ CSDL khách – chủ có 
bao nhiêu bộ phận? Hãy trình bày những đặc điểm của bộ phận cung cấp tài 
nguyên, và bộ phận yêu cầu tài nguyên?
 Nhóm 3 Quan sát vào hình 4: Hãy cho biết cơ sở dữ liệu phân tán là gì? Cơ 
 20/27 Sử dụng phương pháp trực quan kết hợp sơ đồ hóa trong giảng dạy tin học 12.
• ¦u nh­îc ®iÒm cña tõng lo¹i kiÕn tróc qua b¶ng sau:
 Hệ CSDL 
 Hệ CSDL tập trung
 phân tán
 Trung tâm Khách-Chủ Phân tán
 Độ phức tạp
 . . . . . . Cao
 Chi phí cài 
 . . . . . . . . .
 đặt
 Dễ Dễ Khó
 Bảo mật
 Phát triển 
 . . . . . . Dễ
 hệ thống
 22/27