Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp hiệu quả làm bài đọc hiểu trong đề thi Tốt nghiệp THPT môn Tiếng Anh

 MỤC LỤC Trang
1. Lời giới thiệu 2
2. Tên sáng kiến 2
3. Tác giả sáng kiến 2
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến 3
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến 3
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu 3
7. Mô tả bản chất của sáng kiến 3
Chương 1: Những vấn đề chung về đọc hiểu 4
Chương 2: Các biện pháp giúp học sinh trả lời đúng từng dạng câu 7
hỏi trong phần đọc hiểu
Chương 3: Kết luận và đề xuất 29
Phụ lục và hệ thống bài tập 30
8. Tài liệu tham khảo 74
 1 nhiều khó khăn, để giúp các em không bị điểm liệt và nâng cao chất lượng đầu ra, 
ngoài các phần kiến thức dễ kiếm điểm khác thì phần đọc hiểu vô cùng quan trọng 
giúp các em thành công bứt phá trong đề thi đạt được điểm khá để xét tuyển vào các 
trường Đại học theo nguyện vọng.
 Từ thực tiễn nêu trên, tôi thấy cần thiết phải có một sáng kiến về chuyên môn 
làm tài liệu giảng dạy cho giáo viên để bồi dưỡng phần kiến thức đọc hiểu cho học 
sinh thi cuối cấp THPT. Do vậy tôi đã tham khảo nhiều nguồn tài liệu, đọc, nghiên 
cứu, tìm tòi, chắt lọc những sự tham khảo và dựa vào những kinh nghiệm từ nhiều 
năm giảng dạy để viết Sáng kiến này. Trong Sáng kiến này tôi tập trung phân tích 
cấu trúc của bài đọc hiểu trong đề thi TN THPT và hướng dẫn cụ thể các kỹ năng 
làm dạng bài tập này.Sáng kiến này giúp các em học sinh trong việc tiếp cận bài đọc 
hiểu dễ dàng hơn, mang lại hiệu quả trong bài thi TN THPT nói chung và các kỳ thi 
lấy chứng chỉ quốc tế như TOEFL, TOEIC, IELTS, B1, B2..
2. TÊN SÁNG KIẾN:
 “ Một số biện pháp hiệu quả làm bài đọc hiểu trong đề thi TN THPT môn Tiếng 
Anh”.
3. TÁC GIẢ SÁNG KIẾN
 - Họ và tên: Hán Thị Anh Vân
 - Địa chỉ: Trường PT DTNT Cấp 2-3 Vĩnh Phúc
 - Số điện thoại: 0981146876
 - Email hanthianhvan.gvdtnttinh@vinhphuc.edu.vn
4. CHỦ ĐẦU TƢ TẠO RA SÁNG KIẾN
 - Họ và tên: Hán Thị Anh Vân
 - Địa chỉ: Trường PT DTNT Cấp 2-3 Vĩnh Phúc
5. LĨNH VỰC ÁP DỤNG SÁNG KIẾN
 Sáng kiến này được nghiên cứu và thực hiện đối với học sinh THPT, đặc biệt 
là học sinh lớp 12 trường THPT DTNT Cấp 2-3 Vĩnh Phúc trong năm học 2019- 
2020; 2020-2021.Sáng kiến này có thể được ứng dụng vào thực tế giảng dạy Tiếng 
Anh cho học sinh ở các trường THPT, HSG và ôn thi lấy các chứng chỉ TOEFL, 
TOEIC, IELTS, B1,B2.
6. NGÀY SÁNG KIẾN ĐƢỢC ÁP DỤNG LẦN ĐẦU HOẶC ÁP DỤNG THỬ
 3 2.1. Skimming
 Skimming là đọc lướt qua nội dung của bài viết, chứ không đi sâu vào nội dung 
của bất kỳ đoạn nào. Bạn thực hiện phần đọc này nhanh chóng bằng cách đọc qua 
tiêu đề để thấy nội dung bài viết, đọc các topic sentences (câu chủ đề) và concluding 
sentences (câu kết lu¾n), chú ý hơn vào các danh từ quan trọng để qua đó nắm được 
nội dung chính.
2.1.1. Khi nào nên áp dụng skimming?
 Khi đoạn văn quá dài và thời gian có hạn, skimming giúp bạn đọc được nội dung 
chính cũng như quan điểm mà tác giả muốn nêu lên trong từng đoạn.
2.1.2. Các bƣớc thực hiện skimming
- Đọc phần title của bài viết, sau đó đọc đoạn mở đầu để xác định được nội dung 
chính trong bài viết.
-Đọc các câu chủ đề của từng đoạn, các câu chủ đề này thường là câu đầu tiên hoặc 
nằm cuối đoạn của bài text.
-Đọc vào đoạn văn, chú ý trả lời các câu hỏi who, what, which, where, when, why. 
Những từ quan trọng trong đoạn văn thường ở dưới dạng danh từ,động từ hay tính từ, 
thậm chí cả các từ nối.
- Ngoài ra, bạn cần nắm được logic trình bày của bài bằng cách dựa vào các marking 
words: because (bởi vì), firstly (đầu tiên), secondly (thú hai), finally (cuối cùng), but 
(nhưng), then (sau đó), includes (bao gồm) và những từ chỉ thời gian khác. Những 
từ này sẽ giúp bạn nhận ra đoạn văn được trình bày theo cách nào: listing (liệt kê), 
comparison – contrast (so sánh – đối l¾p), time – order (theo thú tự thời gian), và 
cause – effect (nguyên nhân – kết quả)
2.2. Scanning
 Scanning là đọc nhanh bài viết với mục đích tìm kiếm dữ liệu, thông tin cụ thể 
cần thiết cho việc trả lời câu hỏi. Scanning cực kỳ quan trong trong bài thi đọc 
IELTS vì đôi khi qua phần skimming bạn đã nắm bắt được những ý chính nhưng để 
trả lời được câu hỏi phần Reading bạn cần chú ý vào cách sử dụng từ ngữ của tác giả 
nếu không sẽ rất dễ bị đánh lừa. Scanning được áp dụng cho các dạng bài như True – 
False – Not Given, Multiple choices, Complete the summary
2.2.1. Khi nào dùng scanning?
 Scanning được áp dụng khi cần tìm kiếm thông tin cụ thể như tên riêng,số 
liệu, ngày tháng hoặc các cụm từ mà không cần nắm được nội dung của bài text.
2.2.2. Các bƣớc làm scanning
- Phân tích cách tổ chức bài khóa trước khi bắt đầu scanning.
 5 Sentence 3 – 5: Further evidence/ Detail
Last sentence: Final Statement of the “Big Picture” (often an indiator for the main 
idea of the entire paragraph)
Khi xác định cấu trúc bài đọc hiểu sẽ giúp học sinh tìm được ý chính nhanh chóng và 
chính xác hơn. Học sinh có thể áp dụng một số cách để tìm ý chính của toàn bài:
+ So sánh câu chủ đề của đoạn mở đầu và đoạn kết thúc.Đây là hai câu nói về cùng 
một chủ đề chúng sẽ liên quan đến ý chính của bài đọc hiểu.
+ Tập hợp tất cả các câu chủ đề của các đoạn cũng sẽ cung cấp nội dung chính của đoạn 
văn.
4. Các dạng câu hỏi hay xuất hiện trong bài tập đọc hiểu
 Câu hỏi 1: Xác đinh thông tin được nêu trong bài (Factual information) 
 Câu hỏi 2: Xác định thông tin không được nêu trong bài (Negative fact) 
 Câu hỏi 3: Xác định nghĩa của từ trong văn cảnh (Vocabulary)
 Câu hỏi 4: Tìm từ hoặc cụm từ được nói đến hoặc được quy chiếu đến (Reference) 
 Câu hỏi 5: Suy luận, tìm hàm ý (Inference)
 Câu hỏi 6: Tìm ý chính của bài đọc (main idea) 
 Câu hỏi 7: Câu hỏi xác định thái độ tác giả (tone) 
 Câu hỏi 8: Xác định mục đích của bài (Purpose) 
 Câu hỏi 9: Câu hỏi xác định khóa học (Course)
 CHƢƠNG 2. MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH TRẢ LỜI ĐÚNG 
 TỪNG DẠNG CÂU HỎI TRONG BÀI ĐỌC HIỂU
1. Các kĩ thuật giải quyết từng dạng câu hỏi
1.1. Câu hỏi 1: Xác định thông tin đƣợc nêu trong bài (Factual information)
 Đáp án cho câu hỏi này chính là thông tin đã được nêu trong bài.Loại câu hỏi 
này thường hỏi về một chi tiết thông tin nhỏ mà tác giả đề cập đến trong bài đọc. 
Thông thường phương án trả lời đúng chỉ là nhắc lại thông tin trong bài bằng một 
cách điễn đạt từ ngữ khác.
 (X = Key words)
 Factual information question
 + According to the passage, which of the following is true of
 X?
Các dạng câu hỏi + In the paragraph the authors stated that X 
 + According to the paragraph , when/where/how does
 X happen?
 7 After all, the Internet might just help us to forget more and more. But meanwhile, 
the continuing popularity of quizzes and game-shows shows us that general 
knowledge is strong enough to remain.
 (Adapted from English Unlimited by Adrian Doff and Ben Goldstein)
Question 41: Which of the following is TRUE, according to the passage?
A. Young people do not seem to bother themselves with memorising factual 
information.
В. General knowledge tends to have been mainly acquired through formal schooling.
C. The majority of undergraduates are reluctant to look for answers to factual 
questions online.
D. On being offered the gift of writing, the king of Egypt was hopeful about its 
potential.
 (Trích thi môn Tiếng Anh TN THPT năm 2020 của Bộ GD và ĐT-Mã đề 401)
Câu 41.Đáp án A
Dẫn chứng đoạn 3: The same could be true of university education. Today, the 
average student seems not to value the general knowledge. If asked a factual 
question, they will usually click on a search engine without a second thought. 
Actually knowing the fact and committing it to memory does not seem to be an issue, 
it's the case with which we can look it up.
 Example 2
 Read the following passage and mark the letter A, B, C or D on your answer 
sheet to indicate the correct answer to each of the following questions.
 Cambridge University is considering axing compulsory written exams, 
allowing students to use laptops or iPads instead, after tutors complained that 
students' handwriting is becoming illegible. Academics say the move, which would 
bring an end to over 800 years of tradition, has come about because students rely too 
heavily on laptops in lectures, and are losing the ability to write by hand.
 Dr Sarah Pearsall, a senior lecturer at Cambridge University, said handwriting 
is becoming a ''lost art'' among the current generation of students. She added, ''It's 
increasingly hard for our examiners to Read students' scripts. Those with illegible 
writing are forced to come back to their college during the summer holidays to Read 
their answers aloud in the presence of two university administrators. It's 
extraordinarily commendable that the University is considering reforms to its 
examination practices.''
 Sir Anthony Seldon, Vice-Chancellor of the University of Buckingham, said it 
is inevitable that universities will move to computers as handwriting deteriorates in 
the coming years ''We have to accept the reality. Handwriting has now become an 
optional, not a necessary, part of education. There simply isn't the same time in the 
curriculum for learning elegant, beautiful handwriting. Life is so quick now. 
Everybody writes as if they were a doctor writing a prescription,'' he said. 
''Handwriting is not necessary for great thought, great English, or great intelligence. 
Some of our finest wordsmiths today write using laptops, and we have to fight to
 9 - Which of the following is NOT mentioned 
 as X?
 - According to paragraph, which of the following is
 NOT true of X 
 - The author’s descriptionof X mentions all 
 the following EXCEPT
 Câu trả lời sẽ là thông tin không xuất hiện trong bài hoặc
 Trả lời
 câu trả lời sai so với bài.
 - Xác định keywords sau khi đọc kỹ câu hỏi và các lựa 
 chọn cho sẵn.
 - Đọc quét đoạn văn chứa keywords.
 Cách làm
 - Loại bỏ những lựa chọn đúng so với bài đọc
 - Chọn phương án không đúng hoặc không được đề cập 
 trong bài đọc.
 Example 1
Read the following passage and mark the letter А, B, C, or D on your answer 
sheet to indicate the correct answer to each of the questions from 39 to 43.
 Most of us have taken a selfie at one time or another, be it a photo of ourselves in a 
beautiful place, during a performance by our favourite band, or on a memorable 
night out with friends. But today, more and more people are putting their lives at risk 
in an attempt to get the most shocking pictures to share on social media. In several 
cases, this action has had disastrous consequences.
 Take, for example, the Spaniard who was killed by a bull while he was taking a 
selfie during the annual bull run in a village near his hometown, or the Singaporean 
tourist who died when he fell from cliffs on the coast of Bali. Such incidents have led 
to the death toll from selfie-related incidents reaching double figures for the first 
time in 2015, overtaking the number of victims of shark attacks. Despite the risks, 
social media is full of pictures featuring near misses that could have been fatal under 
other circumstances. Under the caption ‘Most dangerous selfie ever’, a woman 
posing at a stadium can be seen narrowly avoiding being hit in the head by a baseball 
approaching her. Yet the photo has received thousands of ‘likes’, and the comments 
below it suggest that this behaviour is something to be admired.
 In response to the increasing threat posed by the selfie, the authorities have started 
to take action. The Russian Interior Ministry, for instance, has launched a public 
education campaign advising selfie-takers against balancing on dangerous surfaces 
or posing with their pets, among other things. But if instructions like this are really 
necessary, then perhaps it is about time we asked ourselves which is more important, 
a ‘like’ or a life?
 (Adapted from Solutions - Third Edition by Tim Falla and Paul A Davies)
 11