Sáng kiến kinh nghiệm Kinh nghiệm dạy nghe môn Tiếng Anh - Trường THPT Cồn Tiên

 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
KINH NGHIỆM DẠY NGHE MÔN 
 TIẾNG ANH - TRƯỜNG THPT 
 CỒN TIÊN Đề tài xoay quanh đề tài nghiên cứu giảng dạy và học tập môn nghe tiếng Anh 
của giáo viên và học sinh bậc THPT. Song đối tượng nghiên cứu điển hình mà tôi đã 
mạnh dạn áp dụng đề tài này là hai lớp 11b2 và lớp 12b1
 IV- Mục đích nghiên cứu :
 Với việc nghiên cứu thành công đề tài, sáng kiến kinh nghiệm sẽ giúp giáo viên 
có được những kinh nghiệm sau:
1. Cách thức tổ chức một tiết dạy nghe có hiệu quả
2. Các bước tiến hành một tiết dạy nghe có hiệu quả
3. Hướng dẫn học sinh tự luyện tập, rèn luyện để có kỹ năng ,kỷ xảo nghe tiếng Anh.
 V- Phương pháp nghiên cứu:
1. Phương pháp quan sát: Người thực hiện đề tài tự tìm tòi nghiên cứu, tiến hành dự 
giờ thăm lớp của đồng nghiệp.
2. Phương pháp trao đổi, thảo luận: Sau khi dự giờ của đồng nghiệp, đồng nghiệp dự 
giờ người thực hiện đề tài, đồng nghiệp và người thực hiện đề tài tiến hành trao đổi, 
thảo luận để từ đó rút ra những kinh nghiệm cho tiết dạy.
3. Phương pháp thực nghiệm: Giáo viên tiến hành dạy thể nghiệm theo từng mục đích
yêu cầu cụ thể một số tiết dạy nghe.
4. Phương pháp điều tra: Giáo viên đặt câu hỏi để kiểm tra đánh giá việc nắm nội
dung bài học của học sinh.
 B - Phần nội dung
 I/ cơ sở lý luận:
 1- Mục đích dạy học:
 Mục đích của việc dạy ngoại ngữ không phải là cung cấp cho học sinh kiến 
thức của ngôn ngữ đó, mà mục đích cuối cùng của việc dạy ngoại ngữ nói chung, 
tiếng Anh nói riêng là dạy học sinh khả năng giao tiếp bằng tiếng Anh. Khả năng giao 
tiếp của học sinh thể hiện qua các kỹ năng: Nghe, Nói, Đọc, Viết. Kỹ năng nghe tiếng 
Anh của học sinh được hình thành qua một quá trình học tập rèn luyện trong môi 
trường Anh ngữ. Ngoài việc học tập ở trường lớp, học sinh phải tự học tập rèn luyện 
nghe thông qua các hình thức và các phương thức khác nhau. II- Thực trạng dạy nghe môn Tiếng anh ở trường THPT Cồn Tiờn
 1. Ưu điểm
 Mặc dù có những điều kiện khách quan và chủ quan ảnh hưởng trực tiếp trong 
 quá trình giảng dạy nhưng chúng tôi đã biết khắc phục vượt lên những khó khăn trước 
 mắt, từng bước nâng cao chất lượng giờ dạy nghe môn tiếng Anh nhằm đáp ứng mục 
 đích chương trình, SGK mới
 a- Về phía giáo viên:
 - Đã tiếp cận sử dụng tương đối tốt các kỹ thuật dạy học đặc trưng , kỹ thuật
 dạy nghe và chủ động với cách thức tổ chức một tiết dạy nghe
 - Phối hợp khá linh hoạt các kỹ thuật dạy học
 - Sử dụng vận hành các trang thiết bị dạy học hiện đại phục vụ tốt cho quá trình 
 dạy nghe: băng đĩa hình máy cassette, mỏy chiếu..
 b- Về phía học sinh:
- Học sinh đã được quen dần với môn học nghe.
 - Nhiều học sinh đã nghe và nhận biết được giọng đọc, nói của người bản ngữ.
 - Phần lớn học sinh nghe được những bài nghe có nội dung đơn giản, vừa phải
 thực hiện được các yêu cầu, bài tập của giáo viên sau khi nghe lần 3
 - Một số học sinh đã hình thành kỹ năng, kỹ xảo trong học tập.
 2- Tồn tại:
 - Động cơ để nghe hiểu bằng tiếng Anh của học sinh còn hạn chế.
 - Nhiều em ít có cơ hội để nghe, ít tiếp cận với các thông tin đại chúng mà qua
 đó có thể nghe tiếng Anh.
 - Một số em còn ngại nghe và nói bằng tiếng Anh, còn sợ bị mắc lỗi.
 - Học sinh chưa quen với tốc độ đọc, nói trong băng của người Anh.
 - Đồ dùng dạy học phục vụ cho việc giảng dạy còn quá ít, một số còn thiếu: đài 
 casstte.
 - Chất lượng băng thâu chưa tốt, giọng đọc còn chưa rõ, tiếng ồn nhiều.
 III- Một số giải pháp thực tế để tiến hành một tiết dạy nghe 
 đạt hiệu quả Một trong những thế mạnh của bộ SGK biên soạn theo chương trình mới là có 
nhiều tranh hình minh hoạ. Việc tận dụng đến mức tối đa các tranh hình trong SGK 
để giúp học sinh hiểu bài học mới là việc cần chú trọng trong tất cả các bài học.
 - Cần phải lên một giáo án hợp lý, khoa học.
 Giáo viên cần hoạch định rõ hoạt động của thầy, hoạt động của trò, thời gian
cho các hoạt động, các yêu cầu của từng bài tập, các phương án trả lời của học sinh
 - Trao đổi, thảo luận về phương án giảng dạy.
 Hiệu quả của tiết dạy nghe sẽ được nâng cao hơn nếu phương án giảng dạy 
được đưa ra thảo luận cùng đồng nghiệp trước khi dạy việc làm này không chỉ mang 
lại kết quả tích cực cho tiết dạy nghe mà kỹ năng khác cũng có kết quả như vậy.
 b- Đối với học sinh
 Giáo viên yêu cầu học sinh chuẩn bị tốt cho tiết học tới bằng cách:
- Ra hệ thống các câu hỏi gợi mở về bài mà các em sắp được học để học sinh có thời
gian suy nghĩ , tìm hiểu tài liệu....
- Yêu cầu học sinh thực hiện một số bài tập liên quan đến nội dung tiết dạy nghe.
- Khuyến khích, động viên học sinh tự tin, chủ động, sáng tạo nêu ra những vấn đề,
câu hỏi có liên quan đến nội dung bài dạy
 2 Thực hiện tốt tiến trình dạy nghe
 Đối với một tiết dạy ngữ pháp hay từ vựng, thông thường trong tiến trình của 
tiết dạy có 3 giai đoạn đó là: Presentation - Practice - Production. Tiến trình của một 
tiết dạy nghe cũng phải trải qua 3 giai đoạn: Pre - Listening, While - Listening, và 
Post - Listening. Tiến trình dạy học này không những giúp học sinh nắm hiểu bài mà 
còn giúp các em sử dụng kỹ năng nghe trong giao tiếp thực tế. Song vấn đề tiên quyết 
là giáo viên cần phải xác định rỏ ràng mục đích yêu cầu cầu của từng bài nghe cụ thể 
để từ đó định hướng cho học sinh thực hiện tốt nhiệm vụ trong những giai đoạn tiếp 
theo.
 a. Pre - Listening: ( about 10 - minutes)
 ( True / F, Prediction, Open Prediction, Ordering, Pre- Questions)
 Là giai đoan giúp học sinh có định hướng, suy nghĩ về đề tài hay tình huống - Đây là giai đoạn luyện tập sau khi nghe. ở giai đoạn này học sinh sử dụng những 
kiến thức, kỹ năng ngôn ngữ đã được luyện tập ở giai đoạn " While - Listening" vào 
các tình huống giao tiếp thực tế, có ý nghĩa. Sau khi nghe học sinh cần thực hiện một 
số bài tập như: báo cáo trước lớp hay trong nhóm về kết quả bài tập, các học sinh 
khác nghe cho ý kiến nhận xét hoặc chữa bài cho bạn. Giáo viên cần phải kết hợp các 
kỹ năng khác để phát triển mở rộng thêm bài nghe như recall, write-it-up,
discussion.....
theo trật tự.
IV. GIÁO ÁN MẪU:
The 4th period Grade 11
 Unit 1 Friendship ( Listening)
A. Objectives:
1. Educational aim: - Students should know how to describe the best friend and how 
 to keep the friendship.
2. Knowledge:
- General knowledge: Students learn how to keep friendship.
- New words: Words related to friends and keeping friendship.
3. Skills: - To practise listening comprehension skill.
 - To distinguish true and false statements.
 - To take notes about given questions in order to answer.
II. Preparation:
 A.Teacher: lesson plan, text book, pictures
 B.Students: Student’s book,workbook, dictionary,
III. Procedure:
 A.Warm- up:
 B. New lesson
 Teacher’s activities Students’ activities
 I.Warm-up: (5 minutes)
 - Ask students to close the books - Close the books
 -Ask students some questions about - Listen to the teacher and answer
 friendship: the questions.
 • Who is your best friend?
 What qualities & characteristics of your best
 friend do you admire?
 II.Before you listening: (7 minutes)
 - Ask students to look at the part: Before - Listen to the teacher then
 listening and answer the questions in
 - Let them work in pairs ask and answer the the book.
 questions: - Work in pairs.
 1. Who is your best friend?
 2. How did you happen to meet him or her? residetial area in Ha Noi. -Ha is sociable. She’s got many
 -Lan went on a holiday to Do friends in Do Son & she introduced 
 Son & Ha went there to visit her. Lan around.
 Long -They met in the college. -Minh has a sense of humour.
 -Minh played the guitar, Long -Minh likes to go to plays & movies.
 was a singer. -Minh is a good listener.
 -They worked together. -Minh is friendly & helpful
Lan’s talk : 1f, 2f, 3t, 4f, 5t, 6f Long’s talk : 1f, 2f, 3t, 4t, 5t,
V- Những kết quả đạt được sau khi áp dụng đề tài:
 Việc vận dụng sáng kiến kinh nghiệm này bản thân tôi đả đạt được một số kết 
quả hết sức khả quan. Trước hết những kinh nghiệm này rất phù hợp với chương 
trình, SGK mới. Học sinh có hứng thú học tập hơn, tích cực chủ động sáng tạo để mở 
rộng vốn hiểu biết, đồng thời cũng rất linh hoạt trong việc thực hiện nhiệm vụ lĩnh hội 
kiến thức và phát triển kỹ năng. Không khí học tập sôi nổi nhẹ nhàng. Học sinh có cơ 
hội để khẳng định mình, không còn lúng túng, lo ngại khi bước vào giờ học. Đây 
cũng chính là những nguyên nhân đi đến những kết quả tương đối khả quan của hai 
lớp ma tôi đã day, cụ thể là:
 Giỏi Khá T.Bình Yếu Kém
 Lớp TSHS
 SL % SL % SL % SL % SL %
 12b1 40 01 2,5 03 7,5 32 84 4 6 0 0
 11b2 33 0 0 4 12 26 79 3 9 0 0
VI- Bài hoc kinh nghiệm
Sau khi áp dụng thành công đề tài này bản thân tôi đã gặt được những kết quả đáng kể
và những kinh nghiệm quý báu cho bản thân như sau:
 1. Giáo viên phải luôn tạo môi trường ngoại ngữ trong giờ học và phải sử dụng 
tiếng Anh như là ngôn ngữ chính đễ giao tiếp. Tùy theo khối lớp và đối tượng học 
sinh, giáo viên có thể sử dụng những câu tiếng Anh ngắn gọn, đơn giản, dể hiểu, dể 
nhớ, dể thuộc.
- Phải luôn biết khích lệ học sinh sử dụng kiến thức đã học để sử dụng trong giao tiếp.
- Không nên quá chú ý đến lỗi của học sinh trong khi nói. Hãy để các em nghe và nói 
tự nhiên. Đừng bao giờ buộc học sinh phải dừng nói trong khi học sinh đó đang cố được 1 cỏi cũn 2 cỏi hỏng )
- Bổ sung đĩa CD hằng năm vì chất lượng âm thanh năm sau không đảm bảo)
 * Về phía lãnh đạo cấp trên:
 Cần biờn chế thờm giỏo viờn Tiếng Anh cho trường vỡ 4 giỏo viờn là quỏ ớt. 
Và bố trí tự chọn môn anh để giỏo viờn cú thời gian ụn tập thờm cho cỏc em nhằm 
nâng cao chất lượng hơn nữa.
 C - Kết luận
 ở bậc THPT việc đưa tiết dạy nghe môn tiếng Anh vào chương trình là điều 
kiện tốt để học sinh có thể phát triển một cách đầy đủ các kỹ năng ngôn ngữ. Kỹ 
năng nghe tuy là khó, song nếu giáo viên biết dẫn dắt điều khiển và sử dụng linh hoạt 
các thủ thuật , làm cho không khí lớp học thêm thú vị sôi nổi gây hứng thú cho học
sinh thì hiệu suất giảng dạy sẽ cao hơn .
 Trên đây là toàn bộ kinh nghiệm của tôi về dạy kỹ năng nghe. Phương pháp 
dạy kỹ năng này đã được đề cập tới nhiều trong những lần bồi dưỡng thay sách giáo 
khoa mới. Song với lòng nhiệt tình, say mê, ham học hỏi trong quá trình đổi mới 
phương pháp dạy học, tôi mạnh dạn viết lên bản kinh nghiệm này để cùng tháo gỡ, 
chia sẻ những vướng mắc với đồng nghiệp trong sự nghiệp đổi mới phương pháp dạy 
học. Tôi rất mong sự đóng góp của các đồng nghiệp để bản kinh nghiệm của tôi được 
đầy đủ hơn.
 Tôi xin chân thành cảm ơn! Cồn Tiờn, ngày 14 tháng 5 năm 2011
 Người thực hiện
 Nguyễn Đăng Sinh